نهضت امام خمینی(ره)، تبیین بعد عملی حکمت متعالیه است
دکتر علیرضا صدرا با این بیان که نهضت حضرت امام(ره) ابعاد عملی حکمت متعالیه را تبیین می کند، گفت: امام با انقلابی که به راه انداخت، تفسیر عملیاتی به حکمت صدرایی بخشید.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان، جلسه نقد و بررسی کتاب "مفهوم شناسی حکمت متعالی سیاسی" با سخنرانی نویسنده کتاب دکتر علیرضا صدرا، و باحضور دکتر شریف لک زایی، در سرای اهل قلم برگزار شد.
علیرضا صدرا، در ابتدای سخنانش با تاکید بر اینکه مفهوم حکمت در شرق زاده شده و در ایران قدیم تحت عنوان حکمت جاویدان تبیین و تئوریزه شده است، اظهارداشت: خاستگاه حکمت اساسا شرق بوده و حکمت جاویدانی که سنت گرایان معاصر آن را دنبال می کنند و حکمت متعالی که ادامه آن به حساب می آید، از قدیم به عنوان سه راس یک هرم شناخته شده است.
وی درباره اصول این حکمت که از آن به عنوان سه راس یک هرم یاد کرد، ادامه داد: این سه اصل را عقلانیت، دیانت و سیاست تشکیل می دهند. عقلانیت در پی تعادل، وحیانیت و دیانت هم به دنبال تعالی و سیاست در پی نظم عامه است.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران بااشاره به اینکه حکمت راستین در یونان، تداوم راه حکمت جاویدان مشرق بوده است، افزود: به همین علت است که حکما و اندیشمندان یونان را موسس نمی دانند و تنها به عنوان معلم و مولف برای ایشان اکتفا می کنند.
وی بر این باور است که این جریانات در دوره اسلامی بازتولید شده است و در این باره افزود: همانطور که کربن نیز تاکید می کند، فارابی تحت عنوان حکمت فاضله، همان حکمت جاویدان را دوباره به خانه بازمی گرداند.
مولف کتاب "علم مدنی فارابی" با این ادعا که این حکمت در ایران به صورت دو مکتب و جریان ادامه پیدا کرد، گفت: حکمت مشاء سینوی و حکمت اشراق سهروردی دوجریانی بودند که ظهور داشتند و بعدها توسط ملاصدرا با ترکیب آموزه های این دو و اضافه کردن آموزه های کلامی، اخلاقی و عرفانی، حکمت متعالیه تولید و تاسیس شد.
وی با این بیان که ملاصدرا حکمت ما قبل خود را متعارف می داند و حکمت خود را متعالیه می نامد، رویکردهای سیاسی ملاصدرا در این حکمت را از مهمترین ویژگی های منحصر به فرد این جریان و مکتب دانست.
دکتر صدرا به بیان صدرالمتالهین در اسفار با این بیان که "الحکمة اقتداء بالله تعالی فی سیاسته" اشاره کرد و افزود: براساس این تعریف، یعنی اینکه ملاصدرا حکمت را سیاست تلقی کرده است. حکمت، سیاست و تعالی در پیوندی ناگسستنی با هم قرار دارند.
وی بر این باور است که اگر نتوان تمام حکمت متعالیه را سیاست دانست، حداقل باید قبول کرد که تمام این حکمت معطوف به سیاست است و از مبدا تا معاد را با رویکرد سیاسی می نگرد.
وی با این بیان که در مسیر حکمت صدرایی، صدرالمتالهین کمتر وارد بحث عملی می شود، گفت: جریان و انقلاب حضرت امام خمینی(ره)، ابعاد عملی حکمت متعالیه را تفسیر می کند.
استاد دانشگاه تهران بااشاره به اینکه امام بر مبنا و تداوم حکمت متعالیه که خودش متعالی و تعادل کننده همه حکمت هاست، تبیین و تفسیر عملیاتی حکمت عملی را انجام داد، اظهارداشت: امام براساس نهضتی که به راه انداخت، تفسیر عملیاتی به حکمت صدرایی داد.
وی با این ادعا که ما حکمت صدرا را حکمت متعالی سیاسی می دانیم، افزود: گویی ملاصدرا حکیمی است که از پایگاه حکمت به سیاست می نگرد، اما امام سیاستمداری است که به حکمت نگاه می کند. سیاست امام منعطف به حکمت متعالی است و حکمت متعالی صدرا رویکردش به سیاست است.
©2023 . All Rights Reserved